دید متفاوتم نسبت به عکاسی نجوم علت موفقیتم بود

حسن حاتمی سال گذشته (۲۰۲۳) برای دومین بار در رقابت عکاسی نجومی رصدخانه سلطنتی گرینویچ برگزیده و عنوان عکاس نجومی سال را کسب کرد، امروز از اینکه چگونه به این مرحله رسید می‌گوید و معتقد است قدرت اراده در رشته عکاسی نجوم بر تجهیزات می‌چربد.

به گزارش خبرگزاری ایمنا، خورشید، ستاره منظومه شمسی است و انسان و حیوان و گیاه هر روز از وجود آن در زندگی خود بهره می‌برند، با این حال ممکن است کمتر به آن بیندیشیم و توجه کنیم، اما افرادی هستند که با دید متفاوتی به پدیده‌های جهان می‌نگرند و با الهام از اعجاز هنر، آثار شگفت‌انگیزی را خلق می‌کنند.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

حسن حاتمی فعالیت حوزه نجوم خود را سال‌ها پیش از مرکز نجوم ادیب اصفهان آغاز کرد و این همکاری و فعالیت همچنان ادامه داشته و در این سال‌ها مرکز نجوم ادیب اصفهان یاور وی بوده است. حاتمی تا امروز هیچ‌کدام از ابزار مخصوص حرفه عکاسی با نجوم را نداشته و غالباً برای عکاسی از تجهیزات مرکز نجوم ادیب اصفهان و همچنین تجهیزات مرکز نجوم آسمان پارس استفاده کرده است. این عکاس مطرح اصفهانی در پانزدهمین دوره مسابقه عکاسی نجوم گرینویچ، برای دومین بار در ژانر فناوری و خلاقیت برگزیده شد. آنچه در ادامه می‌خوانید حاصل گفت‌وگوی صمیمانه خبرنگار ایمنا حسن حاتمی، عکاس ایرانی است.

ایمنا: ممکن است با یک بیوگرافی کوتاه از شما آغاز کنیم؟

حاتمی: منجم و عکاس خورشید هستم و در زمینه مکانیک تحصیل کرده‌ام. از تابستان سال ۱۳۹۵ یعنی زمانی که ۲۳ ساله بودم، فعالیت در زمینه نجوم را از مرکز نجوم ادیب اصفهان آغاز کردم. هفت سالی است که با این مرکز همکاری می‌کنم. از بدو ورود به این مرکز و پس از گذشت چند ماه در مرحله مقدماتی، خورشید را به‌عنوان سوژه خود انتخاب کردم. ورود من به این مرکز به یک‌سال نمی‌رسید که به صورت متمرکز به عکاسی خورشید و مطالعه آن پرداختم.

ایمنا: قبل از اینکه به مرکز نجوم ادیب وارد شوید تا چه میزان با عکاسی آشنا بودید؟

حاتمی: بنده اصطلاحاً خیلی صفر کیلومتر وارد این زمینه عکاسی شدم به صورتی که حتی با دکمه شاتر دوربین هم آشنایی نداشتم، هفت سال گذشته با موبایل عکاسی را آغاز کردم هرچند گوشی‌های موبایل در آن زمان نرم‌افزار عکاسی حرفه‌ای به صورت امروزه نداشت، اما از آنجا که عکاسی قواعد مشخص همچون صورت نوردهی، ایزو، فاصله کانونی و موارد دیگر دارد، سعی می‌کردم با استفاده از همین دانسته‌ها از حداقل امکانات عکاسی استفاده کنم سپس با کمک تحقیقات و دوستانی که در زمینه عکاسی فعالیت می‌کردند، عکاسی را کمی حرفه‌ای‌تر از قبل پیش بردم و پس از مدتی که از عکاسی گذشت و تا حدودی این حرفه را آموختم.

نخستین کارگاه یک روزه عکاسی نجوم را شرکت کردم و پس از آن کلاس عکاسی را به صورت اصولی گذراندم و در نهایت به صورت سازمان یافته‌تر پیش رفتم تا توانستم در برخی موضوعات نجوم سبک عکاسی خود را داشته باشم.

ایمنا: انتخاب عکاسی نجوم از کجا شکل گرفت؟

حاتمی: از ابتدا به فیزیک و اینکه ساز و کار جهان هستی به چه شکل اداره می‌شود، علاقه‌مند بودم، اما از آنجایی که هر شخصی با وجود گستردگی علوم نمی‌تواند به تمام علاقه‌مندی‌هایش بپردازد، به‌صورت خاص‌تر به فیزیک علاقه داشتم و در این علم ذرات بنیادی و فیزیک نجومی به خصوص خورشید را بررسی کردم که در این زمینه تنها از بعد عکاسی به خورشید نپرداختم.

یک قسمت از فعالیت من روی خورشید عکاسی از آن بود و روی فیزیک خورشید نیز متمرکز شدم و موضوعات مطالعاتی همچون تأثیرات زیستی روی زمین فرآیندهای شیمیایی میدان‌های فرا مغناطیسی که در خورشید رخ می‌دهد، همچنین موضوع‌های فلسفی در مورد خورشید را بررسی کردم که تمام این موارد به صورت زنجیروار به یکدیگر متصل است، اما این پروسه چندین ساله را با عکاسی آغاز کردم و با دیدن پدیده‌ها و پویایی خورشید متوجه شدم با ژانرهای دیگر عکاسی نجوم متفاوت است به این جهت که خورشید در هر عکس حتی با فاصله زمانی کم بسیار متفاوت دیده می‌شود.

عوامل دیگر همچون اینکه از سنین کودکی فکر می‌کردم اگر مسیری را طی کنم پس از این مسیر به خورشید می‌رسم چون خورشید در محل خاصی طلوع و غروب می‌کند برای انتخاب عکاسی نجوم بی تأثیر نبود و تمام این موارد دست به دست هم داد تا در این زمینه مشغول شوم هرچند در زمینه‌هایی همچون ماه، سیارات و به صورت کمتر عکاسی عمق آسمان فعالیت دارم، اما تمرکزم روی خورشید است.

ایمنا: اگر به چندسال گذشته که این زمینه از عکاسی را انتخاب کردید، بازگردید مجدد همین موضوع را برای عکاسی انتخاب می‌کنید یا بیشتر به ابعاد فیزیکی خورشید می‌پردازید؟

حاتمی: به‌نظرم همین راه را انتخاب می‌کردم؛ باید بگویم به طور معمول افرادی که فیزیک خورشید را مطالعه می‌کنند به‌صورت عملی خورشید را نمی‌شناسند و افرادی که عکاسی خورشید و رصد انجام می‌دهند به صورت جزئی از فیزیک خورشید چیزی نمی‌دانند، به همین دلیل سعی کردم هر دو موضوع را در کنار هم تا جایی که ممکن بوده کار کنم و این امر موجب شده در پروژه‌های فضایی مسائلی را شناسایی یا رفع کنم که این مورد برای دانشمندان خورشید در پروژه‌های فضایی اروپا یا آمریکا جالب توجه بوده است.

ایمنا: با توجه به اینکه عکاسی فعالیت گران‌قیمتی در باور عموم است، به دیگران توصیه می‌کنید وارد این حرفه شوند؟

حاتمی: اگر شخصی بخواهد عکاسی را به صورت حرفه‌ای آغاز کند، هزینه‌بر است، چرا که اگر بخواهیم عکاس تخصصی در زمینه خورشید باشیم، بیشتر از دیگر ژانرهای عکاسی هزینه دارد، اما بنده برای این حوزه از نظر خرید ابزار هزینه‌ای نکرده‌ام و تا امروز با وجود دریافت مقام‌های عکاسی جهانی همچون چاپ عکس در نشنال جئوگرافیک (National Geographic) و موزه تاریخ طبیعی و با اینکه در جهان به‌عنوان یک عکاس خورشیدی شناخته شده‌ام، تاکنون تلسکوپ، دوربین دو چشمی و حتی دوربین عکاسی نداشته‌ام و در تمام این سال‌ها پس از جلب رضایت که کار سخت و زمان‌بری نیز بود از ابزارهای مرکز نجوم ادیب استفاده کردم، اما این مسیر برای بنده بدون چالش و هزینه هم نبوده است و به طور مثال با توجه به اینکه ساکن اصفهان نیستم برای رفت و آمد باید هزینه می‌کردم یا به دلیل اینکه از شرایط آب و هوایی لحظه‌ای اصفهان بی خبر بودم، گاهی شرایط عکاسی در این مرکز مقدور نبود و هم عکاسی انجام نمی‌شد و هم هزینه‌ای اضافه برای رفت‌وآمد متحمل می‌شدم.

افرادی که به این حوزه علاقه دارند، می‌توانند از این مراکز نجوم استفاده کنند یا اگر دوستانی داشته باشند می‌توانند از آن‌ها کمک بگیرند. افراد باید بدانند قسمتی از عکاسی نجومی ابزار آن است و قسمت مهم‌تر پردازش تصویر و خروجی گرفتن آن است. بنده زمانی که شرایط عکاسی را نداشتم روی داده‌های عکاسان دیگر کار می‌کردم و همین امر موجب شد که دید متفاوتی نسبت به عکاسی نجومی به‌دست بیاورم.

ایمنا: با توجه به تجربه هفت ساله شما در این زمینه اگر شخصی بخواهد وارد این حرفه شود، چقدر زمان می‌برد تا از نظر مهارتی هم سطح شما شود؟

حاتمی: بنده خودم را عکاس نجومی در حال آموزش می‌دانم و حرفه‌ای نمی‌دانم و به همین خاطر در این زمینه تدریس نمی‌کنم، اما با یک دوربین گران قیمت نمی‌توان عکاس خوبی در این حیطه شد. در برخی رقابت‌های جهانی عکاسی نجومی یک عکس سطح پایین ممکن است مقام بهتری نسبت به عکس باکیفیت تر بگیرد و به این دلیل است که کیفیت عکس تنها یکی از پارامترهای انتخاب عکس است و اینکه عکس از چه زاویه‌ای گرفته شده یا علت گرفتن عکس چه بوده و مواردی از این دست در انتخاب اهمیت دارد و به صورت کلی عکسی انتخاب می‌شود که حرفی برای گفتن داشته باشد. با گوشی‌هایی که در حال حاضر در بازار وجود دارد ممکن است هر فردی بتواند عکس فاخری ثبت کند، اما معیار عکاس بودن نیست.

برای بنده نیز این اتفاق رخ داده است، به طور مثال عکس‌های خورشید بسیار زیباتری از عکس‌هایی که بنده عکاس آن بودم گرفته شده است، اما بعضاً مجلات معتبر از عکس‌های بنده استفاده کردن به این دلیل که آن عکس بیشتر از حد انتظار ابزار استفاده شده بود، اما شخصی که عکس بهتر گرفته بود صرفاً به خاطر مهارتش نبود و ابزار بهتری داشت.

با تجربه می‌توان در زمینه عکاسی نجوم به سطح قابل توجه رسید چرا که ابزارهای دوربین که برای عکاسی مهم هستند را هر عکاس در هر ژانری آموخته است، اما تجربه است که به ما می‌آموزد چگونه از این ابزار استفاده کنیم.

ایمنا: آیا در طی مسیر خود با مشکلاتی مواجه شده‌اید که منجر به ایجاد تفکر خروج از این حیطه باشید؟

حاتمی: بله، بنده بارها با مشکلاتی مواجه شدم که وسوسه کنار گذاشتن کار را برایم ایجاد می‌کرد، اما تسلیم نشدم و به مسیر خود ادامه دادم.

با وجود آنکه نهایت استفاده را از تجهیزات مراکز نجومی داشته‌ام، اما با محدودیت‌هایی نیز مواجه شدم که برای رفع آن به ابزاری بسیار گران‌قیمت نیاز داشتم که تهیه آن ابزار نه برای من و نه برای مرکز مقدور نبود به همین جهت از چند سال پیش به روی داده‌های تلسکوپ‌های فضایی و رصدخانه‌های بزرگ دنیا کار می‌کنم‌.

امیدوارم مراکزی همچون مجموعه ادیب در کشور افزایش یابد تا افرادی که به این زمینه علاقه دارند بتوانند با سختی کمتر به این فضا وارد شوند و بتوانند از ابزارهای این مراکز استفاده کنند.

ایمنا: قشنگ‌ترین سوژه‌ای که از آن عکس گرفتید چه بوده است؟

حاتمی: در نجوم تمام پدیده‌ها یکی از یکی زیباتر هستند و خیلی زمان‌ها پدیده را به دلیل محدودیت ابزار به‌صورتی که دیدم نتوانستم ثبت کنم، اما در پاسخ به سوال شما می‌توانم بگویم تمام افراد خورشید را در اوج فعالیت آن دوست دارند و در این زمان عکاسان مشغول به عکاسی می‌شوند، اما برای بنده متفاوت بوده است و رشد من در عکاسی در دوره کمینه خورشید اتفاق افتاده است و به همین دلیل عکس‌های کمینه را بیشتر دوست دارم و در این دوره عکس‌های بیشتری از خورشید ثبت می‌کنم. شاید اگر دوره کمینه خورشید را درک نمی‌کردم بسیاری از نگاه‌ها و تجربه‌های امروز را نداشتم.

ایمنا: تفاوت عمده عکاسی نجوم با دیگر زمینه‌های عکاسی در چیست؟

حاتمی: به لحاظ تکنیک که تفاوت‌ها بسیار است، اما یکی از بزرگترین تفاوت‌ها این است که اجرام در فضا همچون زمین ثابت نیستند و همواره در حال حرکتند، تفاوت بعدی این است که در شهر امکان عکس گرفتن نیست و در شرایط سخت و خارج از شهر امکان پیدا می‌کند که گاهی هوای سرد زمستان این شرایط را سخت‌تر می‌کند، نوردهی بیشتر از حد مشخص امکان پذیر نیست و در نهایت لازم است بگویم برای ژانرهای دیگر عکاسی دانستن کلیات کفایت می‌کند، اما در عکاسی نجومی نمی‌شود فردی عکاس باشد اما منجم نباشد.

سوژه‌های عکاسی بنده فقط به عکاسی خورشید ختم نمی‌شود و به عکاسی عمق آسمان یا آسمان شب که زیر مجموعه عکاسی نجوم هستند، همچنین عکاسی ماکرو نیز می‌پردازم، مطالعات دیگری همچون فلسفه هم دارم که به صورت مستمر برای آن وقت می‌گذارم و به ورزش نیز اهمیت می‌دهم.

گفت‌وگو از مریم ترکزاد، خبرنگار ایمنا

کد خبر 738367

منبع: ایمنا

کلیدواژه: نجوم تازه های نجوم پدیده نجومی مرکز نجوم ادیب عکاس نجوم حسن حاتمی اصفهان شهر شهروند کلانشهر مدیریت شهری کلانشهرهای جهان حقوق شهروندی نشاط اجتماعی فرهنگ شهروندی توسعه پایدار حکمرانی خوب اداره ارزان شهر شهرداری شهر خلاق مرکز نجوم ادیب اصفهان عکاسی نجومی عکاسی نجوم حرفه ای

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.imna.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایمنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۴۰۰۰۲۸۴۷ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

۲۸۰ جشن مردمی دهه کرامت در خوزستان برگزار می شود

به گزارش خبرنگار مهر، حجت الاسلام دانیال اریکه پیش از ظهر امروز چهارشنبه در نشست خبری پیش از حضور خدام امام رضا (ع) در اهواز اظهار کرد: هدف از برگزاری جشن‌های مردمی زیرسایه خورشید در دهه کرامت با حضور خدام حر مطهر رضوی و پرچم آستان قدس رضوی، ترویج فرهنگ زیارت از راه دور است به همین دلیل امسال در تمامی نقاط استان خوزستان جشن‌های دهه کرامت برگزار خواهد شد.

وی درباره راه اندازی سامانه برخط برای برگزاری جشن‌های زیر سایه خورشید در استان خوزستان افزود: برگزاری ۲۸۰ برنامه جشن مردمی در این سامانه ثبت شده و این مراسم با حضور خدام رضوی انجام خواهد شد.

حجت الاسلام اریکه بیان کرد: بیش از ۸۰ گروه مردمی شامل هیئات مذهبی، کانون‌های مساجد و تشکل‌های فرهنگی و همچنین ۱۹ کانون خدمت رضوی در استان میزبان برنامه‌ها و جشن‌های دهه کرامت در استان هستند.

وی ادامه داد: کاروان زیر سایه خورشید خدام رضوی در هر استان، چهار کاروان است اما استان خوزستان تنها استانی بوده که میزبان پنج کاروان خدام رضوی در سال ۱۴۰۳ است.

دبیر ستاد برگزاری هفدهمین دوره جشن‌های مردمی زیر سایه خورشید در خوزستان با اشاره به اهدای ۸۸۸ بسته معیشتی تحت عنوان رزمایش مومنانه ای که توسط کانون‌های خدمت رضوی انجام می‌شود، گفت: همچنین در حال برنامه ریزی برای اهدای ۱۸ سری جهیزیه به زوج‌های نیازمند هستیم.

حجت الاسلام اریکه بیان کرد: این کاروان فردا ساعت ۸:۳۰ از طریق فرودگاه شهید حاج قاسم سلیمانی وارد اهواز شده و ۱۲ روز در استان حضور خواهند داشت. همچنین فردا مراسم استقبال از این عزیزان برگزار خواهد شد.

وی تصریح کرد: ۲ جشن محوری در اهواز با عنوان اجتماع امام رضایی داریم که اولین مراسم روز ۲۸ اردیبهشت ماه در خیابان ۳۸ متری ثامن الائمه با حضور مجری و هنرمند توانمند مهران رجبی برگزار می‌شود و دومین مراسم در کوی علوی خواهد بود.

دبیر ستاد برگزاری هفدهمین دوره جشن‌های مردمی زیر سایه خورشید در خوزستان گفت: جمعیت دهه هشتادی های استان به عنوان کادر و مجری در برگزاری برنامه‌ها به ما کمک خواند کرد تا تجربه و شناخت بیشتری از این موضوع پیدا کنند.

حجت الاسلام اریکه در انتهای این نشست به عملیات غرور آفرین وعده صادق اشاره کرد و عنوان کرد: امسال در کنار برنامه‌های جشن مردمی دهه کرامت، پویشی با این مضمون که هر کودک یک اسباب بازی به جبهه مقاومت هدیه دهد برگزار خواهد شد.

کد خبر 6100526